Bỏ qua hết mấy lời rủ rê gầy độ của đồng nghiệp, chồng từ từ chạy xe
về nhà, thong dong nhàn nhã. Đưa cho vợ cục tiền, mặt vợ giãn ra như có
phép màu, như thể mệt nhọc bay biến hết. “Phép màu” còn tiếp diễn ngoạn
mục hơn: khi biết tổng số tiền, vợ nở nụ cười tươi hơn hớn. Chồng nghĩ,
chao ôi, phải chi ngày nào ta cũng mang về nhà được một cục tiền như
vậy!

Đợi tiền

Thế nhưng, chồng biết, hễ nói đôi câu nhận xét về cái nỗi “đợi tiền”
của vợ là lập tức chiến tranh bùng nổ ngay! Đàn bà lạ vậy, bà nào cô nào
em nào cũng thích tiền, nhưng hễ người khác bảo mình thích tiền là lồng
lộn lên, coi đó như một sự xúc phạm, là ra sức chứng minh tôi thèm vào
tiền bạc của các ông, các anh. Biết vậy, nên anh chỉ âm thầm thưởng thức
nụ cười “tiền vô” của vợ, chứ nào dám hó hé. Ngoài mặt vẫn coi như mình
vui vẻ đưa cục tiền cho vợ một cách tự nhiên tự nguyện – nào có đáng gì
đâu, vợ cứ chi dùng, chừng nào có anh đưa liền, đưa bằng hết!

Nhưng chồng vẫn nghĩ: bảo tiền là nỗi mong đợi của vợ, thì có gì sai?
Cái sai nằm ở chỗ đợi tiền mà lại cứ làm ra vẻ không thèm đợi, cần tiền
mà không dám thừa nhận mình cần tiền. Thì đấy, hàng trăm thứ cần đến
tiền: con ăn, con học, sữa, gạo, dầu ăn, mắm muối, gas, xà phòng giặt,
xà phòng tắm… Vợ đâu có cần tiền cho riêng mình. Ai chẳng muốn sống
không màng đến tiền bạc, nhưng thử cưới một cô không màng đến tiền bạc
xem sao, thế nào rồi cũng tới cái kết cục gây gổ xào xáo chỉ vì thiếu
tiền.

Lúc còn yêu nhau, em bảo chẳng cần tiền, chỉ cần anh mà thôi. Anh
chồng nào cũng xem đây là “quả lừa” đắng nhất mình ăn phải, vì sau ngày
cưới các nàng đều đổi sở thích cái rụp. Nhưng nghĩ cho cùng, chị em cũng
ăn phải quả lừa tương tự: trước khi cưới anh nào cũng bảo sẽ nâng niu
bảo bọc em trọn đời, anh sẽ là bờ vai cho em nương tựa, cưới xong rồi
thì “anh chỉ có nhiêu thôi, em phải học cách thu xếp chi dùng cho đủ
chứ”.

Xét cho cùng, cánh phụ nữ vẫn nhất quán: không phải em cần tiền của
anh, mà chính con anh, chính tương lai của chúng ta, chính trách nhiệm
với gia đình lớn gia đình nhỏ… đang cần đến tiền của anh. Gia đình là
một dự án đầu tư dài hơi mà các khoản vốn phải được huy động liên tục,
cả hai bên cùng chăm sóc, quản lý. Dự án nào chẳng khát vốn, đợi vốn,
tiền của anh và tiền của em nữa, đều chui vào đấy cả chứ đi đâu!

Tiêu tiền…

Hỏi mấy ông bạn, ra sự tình ở nhà nào cũng thế. Một ông cười khà khà:
tiền không quan trọng, quan trọng là tiêu tiền! Thực chất nỗi ấm ức của
nhiều ông chồng nằm ở chỗ tiền đưa cho vợ như bỏ vào một cái thùng
không đáy, không bao giờ đầy, không bao giờ lấy lại được. Ai làm ra tiền
người ấy mới biết tiếc biết xót. Vậy nên, nhiều cặp đôi hiện đại đang
tán thành cách sống “tiền ai nấy tiêu”, phần vì không ai xâm phạm vào
tiền của ai, nhưng phần quan trọng hơn là vì chuyện này quá dễ: chúng ta
ai chẳng vậy trong một thời gian dài, mình làm mình tiêu, tự do tự tại.
Vậy nên, chẳng cần cố gắng gì cả, mà lại khỏi phải tranh cãi, khỏi sứt
mẻ tình cảm, anh cứ giữ lấy tiền của anh, em sẽ giữ tiền của em, bình
đẳng, tội gì mà không theo cho nó yên nhà yên cửa và yên cả cái ví của
mình!

Tuy nhiên, thực tế là cách sống “tiền ai nấy tiêu” khó có thể kéo dài
được. Vợ chồng Thắng – Liên kể về con đường từ riêng đến chung của
mình: cả hai đều đi làm, lương cao, họ có một thỏa thuận từ lúc còn yêu:
“độc lập kinh tế”. Hẹn hò, đi ăn bên ngoài cũng “cưa đôi”, hoặc luân
phiên trả, không ai phải bao ai. Cưới xong, họ tiếp tục giữ thỏa thuận
này. Thời gian đầu, Liên cảm thấy rất thoải mái. Cô kiêu hãnh về khả
năng kiếm tiền của mình nên không thèm mè nheo chuyện tiền bạc với
chồng. Đổi lại, cô có thể mua sắm những gì mình thích, không bị chồng
cằn nhằn hoang phí. Nhưng ngay cái Tết đầu tiên, đôi vợ chồng son đã
thấy phát sinh vấn đề: tiền biếu ông bà bên nội, bên ngoại sẽ sao đây? Ừ
thì vẫn bên ai người ấy biếu, nhưng đã phải đưa “định mức” cân bằng
nhau, không thì “nhất bên trọng nhất bên khinh”. Mà các cụ cũng rắc rối
ghê cơ: ông nội nhận tiền con trai biếu coi là chuyện bình thường, bao
lâu nay vẫn thế, nhưng ông bà ngoại được con rể biếu tiền, ông bà nội
được con dâu biếu tiền, thì hãnh diện lắm, khoe loạn cả lên với bạn bè
làng xóm! Lại còn quà cáp, sắm sanh cho mấy ngày Tết, để rủ bạn bè đến
chơi nhà. Thế là vợ chồng từ “chia” chuyển thành “cộng”, hùn chung một
khoản sắm Tết và đổi tiền mới lì xì em út cháu chắt cho nó vô tư, kẻo
không nhỡ gặp cháu nào lại phải phân loại cháu chồng hay cháu vợ thì
cũng mệt! Hết Tết, thấy “cộng” cũng hay, thế là ngân quỹ chung của gia
đình hình thành từ lúc nào chẳng rõ. Chồng giao cho vợ nắm tay hòm chìa
khóa. Thỉnh thoảng nguồn vào chậm, vợ lại hỏi “tháng này chậm lương hả
anh?”. Thỉnh thoảng, muốn thưởng thức tâm trạng vui sướng của vợ, chồng
lại tha về cho vợ một cục tiền “ngoài kế hoạch”.

Từ khi có ngân quỹ chung của gia đình, mỗi người đều thấy mình tiêu
pha có trách nhiệm hơn. Những khoản chi lớn trong gia đình, họ đều có
trao đổi. Mua sắm trở thành một thú vui chung khi cả hai cùng cân nhắc
một món đồ, cùng chia sẻ niềm vui khi được giảm giá dù chỉ chút đỉnh.
Khi hai đứa trẻ nối nhau ra đời, thu nhập của Liên hụt xuống vì cô bận
con nhỏ, Thắng sẵn lòng làm thêm để kiếm tiền cho cả gia đình. Hỏi anh
có tiếc cái thời “độc lập kinh tế”, anh cười: “Nếu độc lập hoài, mình
làm gì có nổi hai cục vàng này, phải không…”.

Bố vợ tổng kết: đàn bà tiêu tiền giỏi lắm con ạ. Có ba cái giỏi: thứ
nhất là tiêu tiền người khác, thứ hai là tiêu mà được người ta vui vẻ
cho tiêu, nhưng cái thứ ba mới quan trọng hơn nhiều: tiêu nhưng mà không
hết. Tiền ở tay đàn ông, đã tiêu là biến. Tiền ở tay đàn bà, tiêu ra
nhà ra cửa, ra con cái, ra cơ nghiệp. Không tin vào vợ, đàn ông mình hóa
thành thằng giữ kho cả!

…và trên cả tiền

Phương là con nhà nghèo, cần kiệm từ bé, vợ chồng thuê nhà trọ, nên
anh khao khát mong ngày nào đó mình đủ tiền mua một căn hộ nhỏ cho riêng
mình. Biết tính chồng, Thái, vợ anh thỉnh thoảng vẫn phải đưa một ít
tiền cho chồng dằn túi. Đến lúc cấn bầu, chủ trọ không cho thuê nữa, vợ
chồng lại phải đùm túm nhau dọn nhà. Thương vợ bụng đã lớn mà vẫn phải
đứng lên ngồi xuống giặt đồ, cuối năm, công ty có một khoản trợ cấp khó
khăn, thay vì đem về đưa cho vợ một cục tiền, Phương dẫn vợ ra siêu thị
điện máy, thuyết phục vợ mua cái máy giặt. Vợ nhất định không chịu, ai
đời ở nhà thuê để vừa lọt tấm nệm mà bày đặt máy giặt, nhưng khi anh bảo
máy giặt là dành cho em bé sắp sửa chào đời, cho tã lót của nó được
giặt sấy, vợ anh vui vẻ đồng ý. Cái máy giặt mô đen cũ, đang giảm giá
hết mức, được đưa về ngự trị trong căn phòng thuê của họ như một bà
hoàng. Lớn hơn giá trị của khoản tiền mua, bản thân nó cũng gần như đã
là một hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ.

Sao tránh khỏi những lúc khó khăn, sao tránh hết những khi thiếu hụt,
nhưng nếu coi chuyện đó cũng bình thường, nếu coi tiền không là đam mê
quá mức của ai, cũng không là trách nhiệm bắt buộc của ai, sẽ có một
thái độ ứng xử đúng mực với đồng tiền. Nên trả tiền về đúng vị trí của
nó trong đời sống gia đình: người ta tiêu tiền để mang về niềm vui, hạnh
phúc, chứ không phải bản thân đồng tiền là hạnh phúc. Nụ cười “một cục
tiền” trên gương mặt các bà vợ chẳng phải là nụ cười mê tiền không thôi
đâu, xin hãy hiểu, đó còn là nụ cười của những dự tính đủ đầy, no ấm cho
cả gia đình…